انارك , ياقوت كوير

چكيده اي از مقاله فريبا سعيدي - كارشناس ارشد باستان شناسي سازمان ميراث فرهنگي استان اصفهان
با حضور دولت هاي نيرومند سلجوقي و سپس صفوي در اصفهان ، اين شهر تبديل به يك مركز بزرگ اقتصادي , اداري , مذهبي و علمي گرديد كه پيامد آن ايجاد بناهاي سلطنتي, تجاري , مدارس , كاروانسراها و ساير بناهاي عام المنفعه بود.
شكوه, زيبايي, كثرت و تنوع بناها و كاربردهاي متفاوت, توجه همگان را اعم از معماران, باستان شناسان, هنرشناسان و ساير دست اندركاران به خود جلب نموده و به اين لحاظ معماري روستايي، به خصوص كويري در حاشيه قرار گرفته و بعضاً در غبار فراموشي تبديل به ويرانه گرديده اند كه در گذر زمان تنها ياد و خاطره اي از آنها باقي مانده و برخي ديگر از قبل تكنولوژي روز و ايجاد امكانات رفاهي و توسعه هاي شهري, ساكت و خاموش در اجراي طرح هاي هادي از شايد به جرئت بتوان گفت ، در اين ميان به آثار روستاهاي حاشية كوير بيشتر ظلم شده، زيرا به لحاظ موقعيت جغرافيايي خاص خود كمتر مورد توجه قرار گرفته اند. يكي از نمونه هاي بارز اين امر «روستاي [شهر] انارك» است
انارك يكي از بخش هاي شهرستان نائين است كه در [شمال] شرق استان يزد واقع شده است. احتمالاً اين شهر در زمان ساسانيان ، واحدي بر سر راه معدن نقره [سرب] نخلك بوده است. دوره هاي پس از آن ، يعني در زماني كه ديگر معدن نخلك به معادن متروك بدل گشته بود ، انارك يك شهر ارتباطي بين جنوب و مركز به شمال ايران محسوب مي گردد , خط سيري كه از نائين شروع و به انارك , خور , طبس و سپس مشهد منتهي مي شود. بناي اولين خشت انارك را به اعتبار سخني منقول ، به زمان شاه عباس منسوب مي دارند. تنها سند معتبر راجع به ساخت و سازهاي انارك , نامة ميرزا تقي خان اميركبير مبني بر پرداخت وجهي براي ساخت قلعه اي به منظور تأمين امنيت محل از دستبرد راهزنان خطاب به كدخدايان انارك مي باشد. بقاياي برج و بارو, در و دروازه, كوچه و پس كوچه هاي باريك و پرپيچ و خم اين شهر نشان از انديشة امنيتي- دفاعي در ساخت بافت شهر دارد. اين مجموعه شامل كاروانسرا, مسجد جامع, حمام, حسينيه و خانه هاي مسكوني است كه هريك با بهره گيري از معماري سنتي ساخته شده اند. كالبد قديمي انارك، شامل هفت محله است كه بر اساس وضعيت طبقاتي، موقعيت مكاني و كاربري محلات نامگذاري شده است و شامل محلات بيابانك, بيك علي, حصار, عرب ها, سراب, قافله گاه و جوباره مي گردد. بادگيرهاي بلند و زيبا, صفه هاي دلنشين رسمي بندي ها و تزئين هاي اجركاري, فضاهاي داخلي و خارجيِ بناها را مزين نموده اند. در اين مقاله بافت سنتي و معماري روستايي كوير با تكيه بر آثار و بناهاي تاريخي مورد بررسي و معرفي قرار گرفته است.

به نقل از سايت http://www.iranologyfo.net

طرح توسعه كوير مركزي در 5 استان كشور

11 فروردين 1385
سايت اداره راه و ترابري استان اصفهان طي گزارشي به نقل از مهندس شمس معاون امور عمراني استانداري اصفهان اعلام كرد : طرح توسعه كوير مركزي در 5 استان كشور شامل استان هاي سمنان- خراسان جنوبي و رضوي-يزد و اصفهان از اولويت هاي اساسي كشور است كه با محوريت اتصال راه آهن از انارك يا بادرود به طبس به اجرا درمي آيدكه استان اصفهان در اين برنامه پيشتاز بوده و مطالعات راه آهن مورد نظر به زودي آغاز خواهد شد.
وي در بخشي از سخنان خود در مورد «پروژه حذف گردنه زنجيرگاه »يادآور شده : احداث راههاي ارتباطي و اصلاح نقاط حادثه خيز از اولويت هاي مهّم استان بوده و اين پروژه از آرزوهاي ديرينه مردم بود كه با اجراي آن حدّاقل 8 كيلومتر از مسير كوتاه تر شده و از نظر ارتفاع 600 متر كمتر مي شود و به جهت كاهش استهلاك و مصرف سوخت از نظر اقتصادي مؤثّر بوده و فاز اوّل آن تا سال آينده و كلّ آن 2 ساله به بهره برداري مي رسد.
همچنين دكتر صالح رئيس سازمان مديريت و برنامه ريزي استان اولويت مهّم سند چشم انداز 20 ساله و برنامة چهارم توسعه را تكميل زيربناهاي اساسي استان دانسته و خاطر نشان نموده كه : پروژة حذف گردنه زنجيرگاه و دوبانده شدن محور سگزي- نائين از مصوّبات خاص استان بوده و بهسازي نائين- خور طبس نيز با اعتبارات استاني راهگشائي اوّليه صورت گرفته است. به اعتقاد دكتر صالح پروژة حذف گردنه زنجيرگاه اقتصادي ترين پروژه در كشور است، چرا كه ظرف 4 سال برگشت سرمايه داشته و همين امر صرف نظر از كاهش كشته ها و وقت مردم ، توجيه اقتصادي ترين پروژه است.
خاطرنشان مي شود كه كه پروژه ياد شده در مسير كريدور ملّي و ترانزيت شرقي- غربي كشور است كه ارتباط جاده اي استان هاي ايلام- خوزستان- لرستان و چهارمحال و بختياري را از طريق اصفهان به استان هاي خراسان رضوي و جنوبي و سمنان را برقرار نموده و علاوه بر ويژگي هاي ياد شده توجيهات خوبي از نظر زيست محيطي و حفظ اكوسيستم هاي طبيعي منطقه داشته و برافزايش ضريب ايمني تردد و كاهش زمان سفر تأثيرات قابل توجّهي خواهد داشت.
اين پروژه به طول 38 كيلومتر با 70 دهانه پل 2 تا 8 متري و 2 دهانه پل بيش از 10 متر با 32000 متر مكعب خاك برداري، 98000 متر مكعب خاك ريزي، 76000 متر مكعب مصالح زير اساس، 74000 متر مكعب مصالح اساس و بيش از 130 هزار تن آسفالت با اعتبار برآورد شده اي معادل 100 ميليارد ريال به اجرا در مي آيد.

حذف گردنه زنجيرگاه

05 فروردين 1385
به منظور كاهش تصادفات و حوادث جاده اي و همچنين تسهيل در امر آمد و شد از مسير گردنه زنجيرگاه ، مدتي است كه عمليات نقشه برداري و راهسازي جهت حذف اين گردنه آغاز شده است . با توجه به شلوغي مسير در چند سال گذشته و بروز تصادفات مرگبار در اين منطقه احداث مسيري امن و خالي از خطر لازم مي نمود كه خوشبختانه با پيگيريهاي صورت گرفته اين امر محقق گرديد.

كويرزدايي

05 فروردين 1385
در راستاي تلاشهاي دو سال گذشته اداره منابع طبيعي ، در جهت كويرزدايي و مبارزه با حركت شنهاي روان در جاده نائين-انارك حد فاصل پايگاه هوايي تا تقاطع جاده طالمسي ، امسال نيز اين اداره اقدام به كاشت درختچه هاي طاق و گز در سطح وسيعي از منطقه نموده كه اميد است با رسيدگي مداوم و آبدهي منظم ، چهره خشن اين قسمت تغيير يافته و همچنين از وقوع طوفانهاي شن در اين ناحيه جلوگيري گردد .

مسير دوبانده

05 فروردين 1385
زيرسازي باند دوم جاده حدفاصل ميدان ورودي انارك تا كارخانه پودرهاي معدني رو به پايان مي باشد . اميد است در صورت پيشرفت كار با همين سرعت ، پروژه در ارديبهشت ماه سال جاري به بهره برداري برسد .

افتتاح جايگاه سوخت انارك

05 فروردين 1385
همزمان با آغاز سال جديد ، جايگاه سوخت انارك بصورت موقت افتتاح و آماده سرويس دهي به مسافران نوروزي گرديد .

بازديد سرزده استاندار اصفهان

05 فروردين 1385
سه شنبه 01 فروردين 1385 در پي حوادث دلخراش روزهاي گذشته ، بختياري استاندار اصفهان به همراه مدير كل راه و ترابري استان ، بصورت سرزده از مسير نائين – خور – طبس بازديد نمود . در پي اطلاع اهالي از ورود استاندار اصفهان به انارك ، بيش از 100نفر از آنان ضمن احاطه وي و بيان مشكلات از او خواستند از وضعيت موجود شهر بازديد نموده و از نزديك با مشكلات مردم روبرو گردد . بختياري هم ضمن تاكيد بر اين امر كه تلاش مسئولين در راستاي رسيدگي به مناطق محروم و رفع مشكلات مردم اين مناطق مي باشد ، قول پيگيري و تسهيل در امر آبرساني به انارك را عنوان نمود . همچنين مدير كل راه وترابري استان نيز از بهسازي محور نائين – خور – طبس در آينده نزديك خبر داد .
شايان ذكر است روزانه 100ها دستگاه خودرو از اين مسير عازم مشهد الرضا مي باشند كه بدليل كم عرض ، كويري وخسته كننده بودن جاده و همچنين كمبود پليس راه و علائم هشدار دهنده كافي ، تعدادي از اين خودروها دچار حادثه شده و سالانه به كشته و زخمي شدن تعداد زيادي از هموطنانمان مي انجامد .

كشته شدن سه نفر در اولين روز بهار

05 فروردين 1385
سه شنبه اولين روز بهار 85 ، جاده انارك شاهد حوادثي دلخراش بود . واژگوني يكدستگاه پژو 206 و يكدستگاه پژو 405 باعث كشته شدن سه نفر در اين حادثه شد .

تحويل آمبولانس جديد انارك

05 فروردين 1385
روز دوشنبه 29 اسفند 1384 با حضور مسئولين شهرستان نائين ، آمبولانس بنز انارك كه به جديدترين وسايل و لوازم پزشكي مجهز مي باشد به منظور استفاده شهروندان اناركي تحويل مسئولين اين شهر گرديد .

بازديد مسئولين شهرستان نائين از انارك

05 فروردين 1385
نماينده شهرستان نائين در مجلس شوراي اسلامي به اتفاق فرماندار شهرستان وامام جمعه شهر نائين در روز دوشنبه 29 اسفند 1384 از انارك بازديد نمودند . اين بازديد از وضعيت بد آب در انارك و مشكلات مردم اين منطقه صورت گرفت .تعدادي از اهالي شهر ضمن تجمع در اطراف افراد مذكور و بيان مشكلات ، اظهار داشتند كه تا حل كامل مشكل آب ، از بازگشت آنان جلوگيري مي نمايند . در اين راستا حسني نماينده شهرستان نائين در مجلس شوراي اسلامي گزارشي از اختصاص رديف بودجه اي براي آب انارك ارائه نمود و فرماندار با هماهنگي استاندار اصفهان به منظور تامين آب در ايام نوروز 3 دستگاه تانكر حمل آب (يك دستگاه مربوط به استانداري اصفهان و دو دستگاه مربوط به يونيسف ) به تانكرهاي موجود اضافه نمود كه تعداد تانكرها به عدد 5 رسيد .

در آستانه بهار، 11 نفر كشته

سه شنبه 01 فروردين 1385
روز گذشته بر اثر بر خورد دو دستگاه سواري در مسير خور به طبس متاسفانه 8 نفر از هموطنانمان كشته شدند . همچنين به علت عدم توانايي در كنترل خودرو، يكدستگاه پژو در مسير نائين - خور از جاده منحرف، كه منجر به كشته شدن 3 نفر ديگر گرديد .

دعاي تحويل سال به زبان فارسي

اي آنكه به تدبير تو گردد ايام
اي ديده و دل از تو دگرگون مادام
اي آنكه به دست توست احوال جهان
حكمي فرما كه گردد ايام به كام
با آرزوي سالي خوش و پر بركت

سال 1385 بر همه شما عزيزان مبارك باد

اختصاص بيش از يك ميلياردريال بودجه عمراني به انارك

سازمان مديريت و برنامه ريزي استان اصفهان به منظور بهسازي معابر شهري انارك و تسهيل در امر عبور و مرور شهري ، مبلغ 450 ميليون ريال به شهرداري اين شهر اختصاص داد . همچنين مبلغ 600 ميليون ريال جهت طرح ايجاد سرويس رفاهي-عبادي انارك به سازمان ميراث فرهنگي اختصاص داده شد . شايان ذكر است كه اين دو طرح بايد تا تير ماه سال 85 به اتمام برسد .
خبرنگار افتخاري نيماشم "محمد رضا صالحي" .

حادثه دلخراش

هفته گذشته يكي از شهروندان اناركي به دليل بي احتياطي ، در طي حادثه اي دلخراش ،در كوههاي اطراف انارك جان سپرد . شنيده ها حاكيست : شخص مذكور كه در طي تعقيب چند راس بز كوهي و شكار آنها به كوههاي اطراف انارك رفته بود ، بدليل تاريكي شب و ناتواني در حمل حيوان شكار شده ، در حين بازگشت به داخل دره اي سقوط و به شكل دردناكي در دم جان مي سپارد . جسد وي پس از تلاش بسيار توسط افراد محلي در روز بعد كشف و به منظور خاكسپاري به انارك منتقل مي گردد .
سايت نيماشم اين ضايعه دردناك را به خانواده آن مرحوم تسليت عرض نموده واز خداوند منان براي وي طلب آمرزش مي نمايد .

احياء معدن "مسكني" انارك

اداره صنايع و معادن استان اصفهان ، طرحي را به منظور احياء مجدد معدن مسكني به سازمان مديريت و برنامه ريزي استان اصفهان ارائه نموده است .
براساس اين طرح ، مبلغ 150 ميليون ريال به منظور بررسي ، نمونه برداري و ذخيره سنجي معدن منظور گرديده و براي راه اندازي آن مبلغ 3 ميليارد ريال درخواست شده كه در صورت موافقت سازمان مديريت استان و اختصاص بودجه مذكور ، اميد است اين طرح حداكثر تا اوايل سال 86 به بهره برداري برسد .
طرح مذكور معدن را جهت بهره برداري به بخش خصوصي واگذار مي نمايد تا هزينه هاي ياد شده را بصورت اقساط به دولت باز گرداند.

جايگاه جديد سوخت انارك

شنيده ها از پروژه "جايگاه سوخت انارك (پروژه ستاره كوير) " ، از افتتاح اين جايگاه ، تا قبل از ايام نوروز حكايت دارد . همچنين شنيده شده كه عليرغم كارشكني هاي بانك ملت در اعطاي تسهيلات بانكي مصوب به اين پروژه
، با تلاشهاي فراوان مهندس حميدي و دوستان ايشان ،
مبلغ 20ميليون تومان جهت ادامه پروژه تهيه و براي ادامه روند ساخت اختصاص داده شده است .

آب

عليرغم بارندگيهاي زمستان امسال ،انارك همچنان روزهاي كم آبي را پشت سر مي گذارد .
آخرين گزارشها حاكي از سخت تر شدن جيره بندي آب در آستانه نوروز مي باشد.
هرساله تعداد زيادي از اناركيهاي دوستدار اين شهر براي ديدار آشنايان و خويشاوندان خويش و همچنين گذراندن تعطيلات نوروزي به اين شهر سرازير مي شوند كه اين خود باعث چند برابر شدن مصرف آب در انارك مي گردد .

سايت "نيماشم" از شما كه قصد گذراندن تعطيلات نوروزي خود را در انارك داريد تقاضا دارد" در مصرف آب رعايت كامل صرفه جويي را بنمائيد " باسپاس